Przygotowanie pokoju dla osoby chorego leżącego
Chory leżący powinien mieć swój osobny pokój, a jeśli nie jest to możliwe należy zapewnić mu miejsce oddzielone od reszty pokoju zasłonką lub parawanem, co zapewni niezbędne minimum intymności przy wykonywaniu zabiegów pielęgnacyjnych.
Pokój chorego powinien być często sprzątany i regularnie wietrzony. Bardzo ważne jest zapewnienie choremu wygodnego łóżka, umożliwiającego przyjęcie zarówno pozycji leżącej, jak i siedzącej. Najlepszym rozwiązaniem byłby zakup lub wypożyczenie łóżka rehabilitacyjnego,
Gdy nie mamy takiej możliwości, należy przynajmniej dostosować łóżko do potrzeb chorego: zamontować barierkę, dostawić wysięgnik, zakupić dno łóżka z regulowanym zagłówkiem.
Warto zaopatrzyć się w specjalny pokrowiec lub nakładkę higieniczną na materac, w celu zabezpieczenia go przed zabrudzeniem i zamoczeniem. Kołdra, poduszki i bielizna pościelowa chorego powinny być przewiewne i wykonane z naturalnych materiałów. Pościel należy wietrzyć i często zmieniać. Obok łóżka chorego powinien znajdować się stolik lub szafka, na którym można umieścić rzeczy osobiste chorego, zdjęcia i pamiątki rodzinne, kubek z napojem itp. Pamiętajmy jednak, aby nie zostawiać w zasięgu ręki chorego lekarstw, kosmetyków i środków higieny, gdyż może je połknąć.
https://posilkiwchorobie.pl/neurologia/alzheimer/opieka-nad-chorym-lezacym-i-niesamodzielnym
Opieka nad osobą niesamodzielną
Profilaktyka przeciwodleżynowa
Odleżyny to problem dotykający najczęściej osoby niepełnosprawne, które spędzają większość czasu w łóżku lub poruszają się na wózku.
Powstają bardzo szybko wskutek długotrwałego ucisku na określone okolice ciała, który doprowadza do upośledzenia ukrwienia i w efekcie do uszkodzenia skóry i tkanek. W profilaktyce bardzo ważna jest obserwacja narażonych okolic ciała, pielęgnacja i zmiana pozycji.
Obserwuj narażone okolice ciała:
-okolice potylicy,
-okolice łopatek i łokcie,
-okolice kości krzyżowej i guzicznej,
-okolice stawu biodrowego,
-kolana – głównie w miejscu styku kolan,
-pięty i kostki u stóp.
Leczenie jest procesem żmudnym, a same odleżyny bardzo obniżają komfort życia podopiecznych dlatego należy zrobić wszystko aby nie dopuścić do powstania pierwszej odleżyny.
Drogi Opiekunie jeśli zauważyłeś u swojego podopiecznego sygnały alarmujące o ryzyku wystąpienia odleżyn, chcesz się zapoznać z profilaktyką przeciwodleżynową lub u twojego podopiecznego pojawiły się odleżyny i potrzebujesz pomocy w klasyfikacji i doborze odpowiedniego opatrunku-zadzwoń!
Twój cichy wróg- nadciśnienie tętnicze
Ciśnienie tętnicze to siła wywierana przez płynącą krew na ściany tętnic.
Jak przygotować się do pomiaru ciśnienia?
-powstrzymaj się od picia kawy i palenia papierosów co najmniej 30 minut przed pomiarem;
-przed rozpoczęciem pomiarów odpocznij przez kilka minut w pozycji siedzącej z podpartymi plecami, w cichym pomieszczeniu;
-przeprowadź co najmniej dwa pomiary w odstępie 1–2 min, a jeżeli zmierzone wartości znacznie się różnią, wykonać dodatkowe pomiary;
-dopilnuj aby kończyna górna została obnażona, bez uciskającej odzieży, luźno wsparta ze zgięciem łokciowym na poziomie 4. międzyżebrza;
-mankiet powinien znajdować się na wysokości serca niezależnie od pozycji twojego ciała.
Jak uniknąć nadciśnienia?
– utrzymuj BMI w przedziale 23,0–25,0,
-ogranicz używanie soli kuchennej do 6 gramów na dobę,
-stosuj dietę bogatą w potas i magnez,
-wypracuj skuteczne metody radzenia sobie ze stresem,
-zwiększ aktywność fizyczną,
-ogranicz alkohol i rzuć palenie.
Przenoszenie chorego z łóżka na wózek
Przenoszenie chorego z łóżka na wózek inwalidzki jest obciążające dla opiekuna, jeśli nie stosuje się odpowiedniej techniki. Należy zacząć od przygotowania potrzebnego sprzętu.
-KROK PIERWSZY: Wózek inwalidzki ustaw równolegle do łóżka chorego.
Łózko powinno znajdować się nieco wyżej niż wózek.
-KROK DRUGI: Zablokuj wózek, odsuń podnóżki i unieś podłokietnik.
-KROK TRZECI: Opuść barierkę łóżka i ułóż pacjenta na boku, twarzą do siebie.
-KROK CZWARTY: Chwyć chorego pod łopatkę i podnieś z równoczesnym opuszczeniem kończyn dolnych.
Pamiętaj! Nie chwytaj chorego za ręce ani pod pachy.
Uwaga! Należy wykorzystać każdą sprawność fizyczną podopiecznego i poprosić o współprace.
Np. Pacjent w chwili podnoszenia może nam pomóc podpierając się zdrową ręką.
-KROK PIĄTY: Przesuń chorego na brzeg łóżka i oprzyj jego stopy stabilnie na podłożu równocześnie blokując jego kolana własnymi kolanami.
Podnosząc chorego pamiętaj, aby wykonywać to na ugiętych kolanach, tak aby nie obciążać swojego kręgosłupa.
-KROK SZÓSTY: Chory obejmuje cię za barki, a ty chwytasz go za dolną część pleców, podnosisz i przesadzasz na wózek.
-KROK SIÓDMY: Gdy chory siedzi już na wózku opuść podłokietnik, podsuń podnóżki i ułóż na nich nogi chorego.
Zasady karmienia osoby leżącej:
- Uprzedź chorego, że będzie spożywał posiłek.
- Posadź chorego tak, aby jego głowa była pochylona do przodu. Następnie połóż mu pod brodą serwety.
- Postaw przygotowany posiłek i usiądź przy chorym w takiej pozycji, aby siedzieć na podobnej wysokości i mieć z nim kontakt wzrokowy.
- Jeżeli część posiłku zostanie na ustach, nie zgarniaj go łyżką, ale użyj do wytarcia serwety.
- Zanim nabierzesz kolejną łyżkę, zaczekaj aż chory połknie to, co ma w ustach.
- Nie wkładaj sztućców zbyt głęboko, aby nie wywołać odruchu wymiotnego.
- Nie uderzaj sztućcami w zęby chorego.
PAMIETAJ!
Nie zagaduj chorego w czasie przeżuwania i połykania pokarmu, ponieważ może się zachłysnąć.
Jeżeli twój podopieczny jest w stanie jeść samodzielnie, z niewielką pomocą – nie wyręczaj go żeby było szybciej.
Do picia najlepiej użyć specjalnych pojników, butelki z ustnikiem lub kubka ze słomką.
Alternatywne sposoby komunikacji z niemówiącą osobą chorą
Gdy chory nie dosłyszy, ma trudności z mową, nie potrafi wyrazić tego co chce powiedzieć, brakuje mu słów, powtarza się, opiekun a także chory odczuwają frustrację, nerwowość, a nawet agresję.
Wzajemne zrozumienie się pomiędzy opiekunem a chorym jest podstawą dobrej opieki. Na barki opiekuna spada więc konieczność wypracowania takich metod komunikacji niewerbalnej, aby móc się z chorym porozumiewać.
Komunikacja niewerbalna polega na kontakcie za pomocą dotyku, gestu, uśmiechu czy mimice twarzy.
Komunikaty niewerbalne zawsze wspomagamy komunikatem językowym. Dzięki temu chory odczytuje komunikaty także z ruchu warg.
Pamietaj!
-Rozmawiając z podopiecznym, który ma problemy ze słuchem lub koncentracją, musisz stworzyć odpowiednie warunków do rozmowy (np. nie rozmawiaj przy włączonym telewizorze).
-Do chorego trzeba mówić głośno i wyraźnie, ale jednocześnie łagodnie,
-Wypowiadane zdania muszą być proste i krótkie bez trudnych słów,
-Gdy nie rozumiesz, dopytaj prostymi pytaniami, na które chory odpowiada tylko „tak” lub „nie”, albo tylko kiwa głową,
-Słowa, które kierujesz do chorego, zawsze wspomagaj gestami. Zadając pytanie „czy chcesz jeść?”, naśladuj ręką jedzenie łyżką,
-W sytuacji, gdy chory ma problemy z mową lub wysławianiem się, nigdy go nie ponaglaj i nie kończ za niego rozpoczętego zdania.
Porozumiewanie się z niemówiącą osobą chorą może ułatwić nam również komunikacja alternatywna i wspomagająca (AAC), która została stworzona z myślą o osobach, które nie mogą mówić (np. osoby z afazją motoryczną) lub nie używają mowy do komunikacji, często mając także problemy z rozumieniem mowy (osoby z autyzmem, upośledzeniem umysłowym, afazją sensoryczną).
Informacje dla pacjenta
Bezpłatne leki 75+
Podeszły wiek powoduje wiele dolegliwości i chorób, a te zażywania lekarstw. Leki dla seniorów, choć drogie, w wielu przypadkach są refundowane.
Kto może skorzystać z bezpłatnych leków?
-Osoby, które ukończyły 75 lat – liczy się dzień urodzin.
Kiedy możesz skorzystać z usługi?
-Jeśli masz minimum 75 lat,
-przyjmujesz leki z listy bezpłatnych lekarstw zgodnie ze wskazaniami, które obejmuje refundacja,
-na recepcie jest litera S.
PAMIĘTAJ!
Na recepcie musi pojawić się litera S w polu „kod uprawnień dodatkowych”. Jeśli jej nie ma – nie dostaniesz leku za darmo! Farmaceuta nie może jej dopisać.
Co musisz zrobić:
1. Idź do lekarza lub pielęgniarki POZ
2. Odbierz receptę na leki z wykazu bezpłatnych leków
3. Idź po lekarstwa do apteki
Które leki są bezpłatne?
Listę bezpłatnych leków znajdziesz:
-na stronie www.75plus.mz.gov.pl
-na stronie Ministerstwa Zdrowia
Kto może wystawić receptę na bezpłatne leki?
-lekarz POZ,
-pielęgniarka POZ,
-lekarz, który zaprzestał wykonywania zawodu i wystawia receptę dla siebie i dla rodziny.
Co możesz zrobić, jeśli leki przepisuje ci lekarz specjalista?
Jeśli lekarz specjalista przepisuje ci leki z wykazu bezpłatnych leków (zgodnie ze wskazaniami, które obejmuje refundacja), poproś go o zaświadczenie dla lekarza POZ. Na tej podstawie lekarz POZ będzie mógł ci wystawiać przez określony czas recepty na bezpłatne leki.
Transport
Transport sanitarny bezpłatny
Na podstawie zlecenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego (lub felczera ubezpieczenia zdrowotnego), możesz skorzystać z bezpłatnego transportu sanitarnego (bez względu na schorzenie) jeżeli wymagasz podjęcia natychmiastowego leczenia w innej placówce leczniczej, w celu kontynuacji i zachowania ciągłości leczenia albo musisz udać się na leczenie, a dysfunkcja narządu ruchu uniemożliwia Ci korzystanie ze środków transportu publicznego.
Transport sanitarny finansowany w 40% ze środków publicznych (NFZ)
Jeżeli jesteś zdolny do samodzielnego poruszania się bez stałej pomocy innej osoby, ale wymagasz pomocy przy korzystaniu ze środków transportu publicznego lub wymagasz korzystania z pojazdów dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych przysługuje Ci transport częściowo płatny w przypadku leczenia:
-chorób krwi i narządów krwiotwórczych,
-chorób nowotworowych,
-chorób oczu,
-chorób przemiany materii,
-chorób psychicznych i zaburzeń zachowania,
-chorób skóry i tkanki podskórnej,
-chorób układu krążenia,
-chorób układu moczowo-płciowego,
-chorób układu nerwowego,
-chorób układu oddechowego,
-chorób układu ruchu,
-chorób układu trawiennego,
-chorób układu wydzielania wewnętrznego,
-chorób zakaźne i pasożytnicze,
-urazów i zatruć,
-wad rozwojowych wrodzonych, zniekształceń i aberracji chromosomowych,
Więcej szczegółów znajdą Państwo na stronie: www.nfz.gov.pl
Porady prawne
Zabieg medyczny na nieświadomym pacjencie
Zdarza się że o leczeniu osoby wobec której choć istnieją przesłanki do ubezwłasnowolnienia, nie ustanowiono żadnej osoby mogącej podjąć decyzję w sprawach związanych z przeprowadzeniem zabiegu medycznego.
Często sam pacjent nie jest zdolny do wyrażenia takiej woli, czy zatem wszystko stracone?
W sytuacji gdy chory nie jest świadomy, to zgodę na zabiegi medyczne musi wyrazić sąd rodzinny albo przedstawiciel ustawowy w tym doradca tymczasowy ale jedynie w przypadku dla którego sąd wyraźniej orzekł, iż doradca tymczasowy posiada kompetencje składania oświadczeń woli związanych z leczeniem osoby reprezentowanej w tym na przeprowadzenie zabiegu medycznego.
Z reguły, wyłączając oczywistą możliwość podejmowania bez zgody pacjenta czynności o charakterze ratowania życia, jedyną drogą postępowania w zakresie zgody na przeprowadzenie zabiegu medycznego jest wystąpienie do sądu ze stosownym wnioskiem (do sąd prowadzącego postępowanie o ubezwłasnowolnienie lub do sądu opiekuńczego). W przypadku gdy przedmiotem świadczenia leczniczego będą konkretne badania lub zabiegi dokonywane przez placówkę leczniczą, możliwe jest również zwrócenie się, przez podmiot mający je wykonać, bezpośrednio do sądu opiekuńczego o zgodę na udzielenie konkretnego świadczenia lub serii świadczeń.
Garść informacji
SELF-ADWOKATURA
To wspieranie i promowanie osób z niepełnosprawnością intelektualną jako rzeczników własnych spraw oraz spraw innych osób z niepełnosprawnościami. Dzięki temu budowane i umacniane jest w nich poczucie podmiotowości, autonomii i odpowiedzialności.
SPOTKANIA SELF-ADWOKATÓW ZAPEWNIAJĄ:
-poznanie przez osobę z niepełnosprawnością intelektualną własnych
praw i obowiązków obywatelskich;
-podnoszenie kompetencji społecznej osób z niepełnosprawnością
intelektualną;
-poprawy umiejętności komunikowania się z otoczeniem,
wypowiadania i sygnalizowania swoich potrzeb;
-zapoznanie osób z niepełnosprawnością intelektualną z funkcjami i
zadaniami lokalnych placówek urzędowych;
-przygotowanie do pełnienia nowych ról społecznych;
nabywanie umiejętności redagowania tekstów, pism urzędowych itp.;
-włączenie w uczestnictwo w życie społeczne, przezwyciężenie tremy
oraz własnych słabości;
-nabycie zdolności do samodzielnego bądź wspieranego
funkcjonowania,
-podniesienie jakości życia, a także przeciwdziałanie wykluczeniu
społecznemu osób z niepełnosprawnością intelektualną;
SELF – ADWOKACI ROZWIJAJĄ SWOJE KOMPETENCJE POPRZEZ:
-publiczne zabieranie głosu w sprawach własnych oraz dotyczących
innych osób z niepełnosprawnościami ,
-uczestnictwo w warsztatach, panelach i konferencjach,
-czynny udział w dyskusjach na forum o charakterze lokalnym i
krajowym.
Zachęcamy do zapoznania się ze stroną internetową lidera rozwoju self-adwokatury w Polsce, którym jest Polskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną www.psoni.org.pl.
Radio SoVo – wyjątkowe miejsce w wirtualnym świecie
Radio SoVo jest to portal internetowego radia przygotowany specjalnie dla seniorów i osób z niepełnosprawnością intelektualną. Co ważne wszystkie audycje i materiały przygotowują dziennikarze-amatorzy w role których wcielają się osoby z NI i seniorzy.
Audycje na portalu są dostępne w formie podcastów, z czasem radia będzie można posłuchać w wybrane dni tygodnia na żywo.
Radio SoVo to nie tylko nagrania i audycje na żywo. Na portalu dostępna jest także biblioteka tekstów eksperckich przygotowanych przez Fundację Pro Cultura, PSONI oraz Fundację Zaczyn. Artykuły są podzielone na 9 kategorii: wizerunek, kultura, bezpieczeństwo, praca, zakupy i bank, podróże, relacje, wiedza, hobby i czas wolny.
W artykułach znajdują się instrukcje jak bezpiecznie korzystać z stron internetowych oraz wskazówki jak: zrobić zakupy przez Internet, podróżować nie wychodząc z domu, organizować wirtualne spotkania i komunikować się z bliskimi.
Radio SoVo jest dostępne na stronie: www.radiosovo.pl
Źródło: Polskie Stowarzyszenie Na Rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną.
