Świadczenie wspierające

1 stycznia 2024 r. weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym, która wprowadziła nowe rozwiązania w systemie świadczeń dla osób z orzeczeniem o stopniu o niepełnosprawności.
Nowe świadczenie wspierające
Świadczenie wspierające jest nowym instrumentem wsparcia, o które mogą ubiegać się osoby z niepełnosprawnościami w wieku od ukończenia 18 roku życia.
Jest to rozwiązanie skierowane bezpośrednio do osób z niepełnosprawnościami, tak aby dorosła już osoba z niepełnosprawnością mogła decydować jak wykorzystywane ma być otrzymywane wsparcie.
Świadczenie wspierające przysługuje bez względu na dochody (brak kryterium dochodowego), a także niezależnie od innych form wsparcia otrzymywanych przez osoby z niepełnosprawnościami.
Prawo do świadczenia wspierającego uzależnione jest od uzyskania przez osobę z niepełnosprawnością decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia, na poziomie od 70 do 100 punktów. Wniosek o wydanie takiej decyzji należy złożyć do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności począwszy od 1 stycznia 2024 r.
Druki:
Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia (pdf, 376KB)
Kwestionariusz samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem (pdf, 262KB)
Wysokość świadczenia wspierającego zależy od poziomu potrzeby wsparcia, czyli liczby przyznanych punktów i jest powiązana z wysokością renty socjalnej.
Kwota świadczenia wynosi od 40% renty socjalnej (w przypadku ustalenia poziomu potrzeby wsparcia między 70 a 74 punktów) aż do 220% renty socjalnej (ustalenie poziomu potrzeby wsparcia na poziomie od 95 do 100 punktów).
Wraz z coroczną waloryzacją renty socjalnej, corocznej waloryzacji będzie podlegała także wysokość świadczenia wspierającego.
Ważne terminy!
Harmonogram wprowadzenia świadczenia wspierającego:
I etap – od 1 stycznia 2024 r. – świadczenie wspierające dostępne dla osób z niepełnosprawnościami z najwyższymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 87 do 100 pkt
II etap – od 1 stycznia 2025 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z kolejnymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 78 do 86 pkt
III – ostatni etap – od 1 stycznia 2026 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z pozostałymi uprawniającymi poziomami potrzeby wsparcia, tj. od 70 do 77 pkt.
Powyższy harmonogram nie dotyczy osób z niepełnosprawnościami, na które ich opiekunowie co najmniej w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali dotychczasowe świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach – w przypadku takich osób z niepełnosprawnościami uzyskanie przez nie co najmniej 70 pkt w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia, już od 1 stycznia 2024 r. będzie uprawniać do otrzymania świadczenia wspierającego.
Dodatkowo, za osobę pobierającą świadczenie wspierające, jak i za jej opiekuna, który nie podejmuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, ze względu na potrzebę udzielenia wsparcia osobie pobierającej świadczenie wspierające, ZUS będzie opłacał składki na ubezpieczenie zdrowotne, od podstawy wysokości pobieranego świadczenia wspierającego. Ponadto, za opiekuna niepozostającego w zatrudnieniu, który wspólnie zamieszkuje i gospodaruje z osobą pobierającą świadczenie wspierające, ZUS będzie opłacał również składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego, przez okres sprawowania opieki.
Jak złożyć wniosek?
Przyjmowaniem wniosków o świadczenie wspierające, ich rozpatrywaniem oraz przyznawaniem i wypłatą tego świadczenia od 1 stycznia 2024 r. zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Wniosek o świadczenie wspierające należy złożyć do ZUS wyłącznie w formie elektronicznej, za pomocą jednego z trzech kanałów wnioskowania:
- Platformę PUE ZUS
- Portal informacyjno-usługowy Emp@tia na stronie empatia.mpips.gov.pl
- Bankowość elektroniczną.
Zmiany w systemie świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych
Od 1 stycznia 2024 r. ustawą o świadczeniu wspierającym zmodyfikowano również dotychczasowe zasady przyznawania świadczeń dla opiekunów osób niepełnosprawnych, polegające w szczególności na wprowadzeniu zmian w przyznawaniu świadczenia pielęgnacyjnego oraz uchyleniu specjalnego zasiłku opiekuńczego – w związku ze zmianą ustawy o świadczeniach rodzinnych.
- Po zmianach, świadczenie pielęgnacyjne przysługuje rodzicom lub innym osobom opiekującym się niepełnosprawnymi dziećmi w wieku do ukończenia 18 r. życia, bez jakichkolwiek ograniczeń w zakresie podejmowania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Również pobieranie przez opiekuna własnych świadczeń emerytalno-rentowych nie będzie wpływać na jego prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.
- O świadczenie pielęgnacyjne mogą ubiegać się również wszystkie rodziny zastępcze, osoby prowadzące rodzinne domy dziecka oraz dyrektorzy placówek pieczy zastępczej.
- Świadczenie pielęgnacyjne zostanie podwyższone, jeżeli w rodzinie jest więcej niż jedno dziecko z niepełnosprawnością – o 100% na drugą i każdą kolejną osobę niepełnosprawną, nad którą sprawowana jest opieka.
- Dodatkowo uchylone zostały przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych regulujące zasady przyznawania specjalnego zasiłku opiekuńczego.
- Jednocześnie przewidziano bardzo szeroką ochronę praw nabytych dla osób, które nabyły bądź nabędą prawo do świadczeń opiekuńczych tj. świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego przed 1 stycznia 2024 r. Osoby te, jeśli będzie ich taka wola, będą mogły w dalszym ciągu pobierać wymienione świadczenia na dotychczasowych zasadach, także w przypadku uzyskania kolejnego orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność lub rozpoczęcia kolejnego okresu zasiłkowego.
- Wprowadzone zmiany w przyznawaniu świadczeń opiekuńczych realizują niemalże wszystkie postulaty zgłaszane w ostatnim czasie przez opiekunów osób niepełnosprawnych.
Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Dofinansowanie ze środków PFRON

W ramach ubezpieczenia zdrowotnego pacjentowi przysługuje refundacja przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia. Szczegółowy katalog tych produktów oraz wysokość refundacji dostępne są na stronach NFZ.
W przypadku, gdy cena sprzętu przekracza limit refundacji ustalony przez Ministra Zdrowia, pacjent zobowiązany jest do pokrycia różnicy z własnych środków. W takiej sytuacji można ubiegać się o dodatkowe dofinansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), składając wniosek w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR).
Zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz sprzęt rehabilitacyjny – dofinansowanie PFRON
Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze ujęte są w katalogu, który jest załącznikiem do Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017 r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.
Znajdziesz tu limity finansowania każdego przedmiotu w ramach ubezpieczenia pokrywane przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) oraz wysokość udziału własnego wnioskodawcy w kosztach zakupu. Jeżeli potrzebujesz pomocy finansowej na pokrycie dopłaty do zakupu, zwracasz się do PCPR, który udzieli dofinansowania ze środków PFRON.
Warunki uzyskania dofinansowania do zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze
- posiadanie dokumentu potwierdzającego niepełnosprawność
- spełnienie kryterium dochodowego: o dofinansowanie mogą ubiegać się osoby, jeżeli przeciętny miesięczny dochód, w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych, podzielony przez liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym, obliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku, nie przekracza kwoty:
- 50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym,
- 65% przeciętnego wynagrodzenia w przypadku osoby samotnej.
Maksymalne dofinansowanie z PFRON wynosi:
- do 100% udziału własnego osoby niepełnosprawnej wyznaczonego w limicie ceny NFZ,
- do 150% sumy kwoty limitu, wyznaczonego przez NFZ oraz udziału własnego osoby niepełnosprawnej, jeżeli cena zakupu jest wyższa niż ustalony limit w rozporządzeniu Ministra Zdrowia.
PCPR określa terminy składania i rozpatrywania wniosków w ciągu danego roku oraz podejmuje decyzję o wysokości dofinansowania.
Załączniki wymagane do wniosku
- kopia orzeczenia lub kopia wypisu z treści orzeczenia,
- faktura określająca cenę nabycia z wyodrębnioną kwotą opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego oraz kwotą udziału własnego, lub inny dokument potwierdzający zakup, wraz z kopią zrealizowanego zlecenia na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze (potwierdzoną za zgodność przez świadczeniodawcę realizującego zlecenie), albo
- kopia zlecenia na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze wraz z ofertą określającą cenę nabycia (z wyodrębnioną kwotą opłacaną w ramach ubezpieczenia zdrowotnego i kwotą udziału własnego) oraz termin realizacji zlecenia od momentu przyjęcia go do realizacji.
Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny
Jest to sprzęt zalecony przez lekarza niezbędny do rehabilitacji w warunkach domowych, który nie jest objęty ubezpieczeniem zdrowotnym.
Sprzęt rehabilitacyjny traktowany jest w przepisach odmiennie niż wyroby medyczne. Nie ma określonego katalogu sprzętów rehabilitacyjnych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie może udzielić dofinansowania na sprzęt na wniosek osoby niepełnosprawnej poparty zaleceniami lekarza prowadzącego.
Wysokość dofinansowania wynosi do 80% jego kosztów, nie więcej jednak niż do wysokości pięciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia.
Uwaga
Druki wniosków udostępniają PCPR właściwe ze względu na miejsce zamieszkania na swoich stronach internetowych ( mogą się one różnić w różnych powiatach).
Korzystając z dofinansowania ze środków PFRON pamiętać należy, że nie przysługuje ono podmiotom, które mają zaległości wobec Funduszu.
Źródło: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
Przypominamy o możliwości bezpłatnego wypożyczenia sprzętu rehabilitacyjnego w Centrum Usług Społecznych w Skawinie, ul. Rynek 24.
Pełna oferta wypożyczalni jest dostępna w linku poniżej:
Zwolnienie lekarskie i zasiłek opiekuńczy

Opiekunie czy wiesz, że możesz się starać o zwolnienie lekarskie i zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny?
Osoby opłacające obowiązkowe bądź dobrowolne składki na ubezpieczenie chorobowe mogą starać się o 14 dni płatnego zwolnienia lekarskiego w roku (kalendarzowym) w celu sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny.
Za członków rodziny uważa się: małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat.
W celu otrzymania zwolnienia od pracy, dana osoba musi dostarczyć pracodawcy zwolnienie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny.
Zwolnienie lekarskie powinno zawierać: dane osoby chorej, osoby opiekującej się oraz okres w którym będziemy sprawować opiekę.
Razem ze zwolnieniem lekarskim pracownik powinien dostarczyć druk ZUS Z-15B, czyli wniosek do uzyskania zasiłku opiekuńczego – oprócz zwolnienia z pracy opiekun może bowiem liczyć na zasiłek opiekuńczy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Warunkiem do uzyskania wypłaty zasiłku opiekuńczego jest wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego razem z chorą osobą w okresie na jaki zostało wystawione zwolnienie lekarskie. Miejsce sprawowania opieki może być w miejscu zamieszkania osoby chorej lub w miejscu zamieszkania pracownika. Świadczenie zostanie wypłacone, gdy poza pracownikiem w gospodarstwie domowym nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę choremu (ze względu na własną chorobę, niezdolność fizyczną lub psychiczną).
Maksymalny okres, przez jaki zasiłek opiekuńczy z tytułu sprawowania osobistej opieki nad chorym członkiem rodziny może być pobierany, to 14 dni w roku kalendarzowym.
Wysokość zasiłku opiekuńczego miesięcznie wynosi 80 proc. wynagrodzenia (średnia wyliczana jest za okres 12 miesięcy).
Więcej informacji znajdą Państwo na stronie:
500+ świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji

Kto może starać się o świadczenie?
- Osoba pełnoletnia niezdolna do samodzielnej egzystencji, a niezdolność ta została stwierdzona orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji;
- bez uprawnień do emerytury, renty i ustalonego prawa do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych;
- albo z uprawnieniami do tych świadczeń ale ich łączna wysokość brutto nie przekracza 1700 zł.
Co trzeba zrobić, żeby otrzymać świadczenie?
Aby otrzymać świadczenie uzupełniające należy złożyć wniosek do ZUS. Druk wniosku ESUN można pobrać ze strony www.zus.pl.
Do wniosku o świadczenie uzupełniające należy dołączyć:
- orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji
- albo orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji
- albo wydane (przed 1 września 1997 r.) przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów – jeśli nie upłynął okres, na jaki orzeczono inwalidztwo
Dokumentem potwierdzającym niezdolność do samodzielnej egzystencji na podstawie, którego ZUS może ustalić prawo do świadczenia uzupełniającego, jest również:
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
- orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji.
Co zrobić, żeby otrzymać status osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji?
Do wniosku o świadczenie należy dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku) oraz -jeśli posiadasz- dokumentację medyczną i inne dokumenty, które mają znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np.:
- kartę badania profilaktycznego,
- dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej.
- Jeśli posiadasz – dołącz także orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności.
W jakim czasie otrzymasz decyzję?
Decyzja zostanie wydana w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do jej wydania.
Od jakiej daty zostanie przyznane świadczenie uzupełniające?
Świadczenie uzupełniające zostanie przyznane od miesiąca, w którym spełnisz wymagane warunki, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłosisz wniosek o to świadczenie.
Jaka jest wysokość świadczenia uzupełniającego?
Świadczenie uzupełniające przysługuje Ci w wysokości 500 zł, jeśli:
- nie jesteś uprawniony do emerytury ani renty i nie masz ustalonego prawa do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, lub
- masz takie świadczenia, ale ich łączna kwota brutto nie przekracza 1200 zł.
Jeśli pobierasz emeryturę, rentę lub inne świadczenie finansowane ze środków publicznych i łączna kwota brutto tych świadczeń wynosi więcej niż 1200 zł, a nie przekracza1700 zł, wysokość świadczenia uzupełniającego będzie niższa niż 500 zł.
Będzie to różnica między kwotą 1700 zł i łączną kwotą przysługujących Ci świadczeń.